Przemoc i jej formy

Co to jest PRZEMOC ?
Przemoc jest relacją pomiędzy ludźmi polegającą na użyciu przeważającej siły. Celem przemocy jest zaszkodzenie ofierze, wywołanie bólu, zadanie cierpienia, poniżenie. Sprawca zdaje sobie sprawę ze skutków swoich działań. Jego intencją jest by ofiara odczuła na własnej skórze działanie przemocy i w rezultacie stała się posłuszna jego rozkazom. Czyli wszelkie i nieprzypadkowe akty godzące w osobistą wolność jednostki lub przyczyniające się do fizycznej, a także psychicznej szkody osoby wykraczające poza zasady wzajemnej relacji możemy traktować jako przemoc.

Przemoc fizyczna – naruszenie nietykalności fizycznej: szarpanie, kopanie popychanie, obezwładnianie, duszenie, odpychanie, przytrzymywanie, policzkowanie, szczypanie, bicie otwartą ręką, pięściami, różnymi przedmiotami, przypalanie papierosem, topienie, polewanie substancjami żrącymi, użycie broni, pozostawienie w niebezpiecznym miejscu, nie udzielenie niezbędnej pomocy, itp. Od 1 sierpnia 2010 roku obowiązuje w Polsce zakaz stosowania kar cielesnych przez osoby wykonujące władzę rodzicielską oraz sprawujące opiekę lub pieczę nad dzieckiem. Zakaz został wprowadzony nowelizacją ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy – Art. 96 Krio (Dz. U. Nr 9, poz. 59, ze zm.)

Skutki przemocy fizycznej: bezpośrednie: uszkodzenia ciała – urazy, rany, złamania, stłuczenia, zadrapania, siniaki, poparzenia; następujące skutki: choroby w wyniku powikłań i stresu, zespół stresu pourazowego, życie w chronicznym stresie, poczuciu zagrożenia, strachu, lęku, napady paniki, bezsenność, zaburzenia psychosomatyczne, itp.;

Przemoc psychiczna – naruszenie godności osobistej: wyśmiewanie opinii, poglądów, przekonań, religii, pochodzenia, narzucanie swojego zdania, poglądów, stałe ocenianie, krytyka, wmawianie choroby psychicznej, izolowanie kontrolowanie, ograniczanie kontaktów z innymi ludźmi, wymuszanie posłuszeństwa i podporządkowania, ograniczanie snu, pożywienia i schronienia, wyzywanie, używanie wulgarnych epitetów, poniżanie, upokarzanie, zawstydzanie, stosowanie gróźb, szantażowanie, itp.

Skutki przemocy psychicznej zniszczenie poczucia mocy sprawczej ofiary, jej poczucia własnej wartości i godności, uniemożliwienie podjęcia jakichkolwiek działań niezgodnych z zasadą posłuszeństwa, osłabienie psychicznych i fizycznych zdolności stawiania oporu oraz wyrobienie przekonania o daremności jego stawiania, odizolowanie od zewnętrznych źródeł wsparcia, całkowite uzależnienie ofiary od prześladowcy, stały strach i utrata nadziei, choroby psychosomatyczne, ciągły stres, zaburzenia snu, itp.

Przemoc seksualna – naruszenie intymności: gwałt, wymuszanie pożycia seksualnego, nieakceptowanych pieszczot i praktyk seksualnych, zmuszanie do seksu z osobami trzecimi, sadyzm w pożyciu, wyśmiewanie wyglądu, ciała i krytyka zachowań seksualnych, itp.

Skutki przemocy seksualnej: obrażenia fizyczne, ból i cierpienie, obniżona samoocena i poczucie własnej wartości, utrata poczucia atrakcyjności i godności, zaburzenia seksualne, oziębłość, zamknięcie się /lęk, strach, unikanie seksu/, uogólniona niechęć i obawa do przedstawicieli płci sprawcy przemocy, itp.

Przemoc ekonomiczna – naruszenie własności: okradanie, zabieranie pieniędzy, nie łożenie na utrzymanie, uniemożliwianie podjęcia pracy zarobkowej, niezaspokajanie podstawowych, materialnych potrzeb rodziny, szantażowanie, zaciąganie długów i kredytów bez zgody współmałżonka, zmuszanie do pożyczek, uniemożliwianie korzystania z pomieszczeń niezbędnych do zaspakajania potrzeb (kuchnia, łazienka) itp.

Skutki przemocy ekonomicznej: całkowita zależność finansowa, niezaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych, bieda, zniszczenie poczucia własnej godności i wartości, znalezienie się bez środków do życia, brak poczucia bezpieczeństwa, brak wykształconych potrzeb wyższego rzędu, ograniczenie kontaktów z innymi, dyskryminacja, izolacja społeczna, „stracone dzieciństwo”.

Zaniedbanie – jest formą przemocy ekonomicznej, oznacza naruszenie obowiązku do opieki ze strony osób bliskich.

Zaniedbanie emocjonalno-intelektualne: brak zrozumienia, brak fizycznego wyrażania uczuć, brak słownego wyrażania uczuć, brak wsparcia emocjonalnego, brak stymulacji;

Zaniedbanie fizyczne: brak ochrony, nieadekwatna higiena i brak opieki medycznej, nie dawanie środków na utrzymanie, pozbawianie jedzenia, ubrania, schronienia, brak pomocy w chorobie, nie udzielenie pomocy, uniemożliwianie dostępu do miejsc zaspokojenia podstawowych potrzeb: mieszkania, kuchni, łazienki, łóżka,
itp.;

PAMIĘTAJ !!!

Jeśli dziecko żyje w atmosferze krytyki – uczy się potępiać
Jeśli dziecko doświadcza wrogości – uczy się walczyć
Jeśli dziecko musi znosić kpiny – uczy się nieśmiałości
Jeśli dziecko jest zawstydzane – uczy się poczucia winy

PAMIĘTAJ !!!

Jeśli dziecko żyje w atmosferze tolerancji – uczy się być cierpliwym
Jeśli dziecko żyje w atmosferze zachęty – uczy się ufności
Jeśli dziecko jest akceptowane i chwalone – uczy się doceniać innych
Jeśli dziecko żyje w atmosferze uczciwości – uczy się sprawiedliwości
Jeśli dziecko żyje w poczuciu bezpieczeństwa – uczy się ufności
Jeśli dziecko żyje w atmosferze akceptacji i przyjaźni – uczy się, jak znaleźć miłość w świecie

Pedagog szkolny
Barbara Wilczek